prof. Jerzy Buzek, były premier rządu RP i przewodniczący Parlamentu Europejskiego, honorowy obywatel Chorzowa specjalnie dla magazynu „Chorzów Miasto Kultury”
W przyszłym roku obchodzić będziemy 130 rocznicę pierwszego pokazu filmowego. Przyjmujemy tę datę jako początek historii kina. W 1994 roku – z okazji 100 rocznicy – niemiecki reżyser, Wim Wenders, wyreżyserował dzieło-hołd dla sztuki filmowej pt. Lisbon Story. Oglądałem ten film (o ile zresztą dobrze pamiętam, to w kinie Panorama w Chorzowie!) i do dziś pozostaje on jednym z moich ulubionych filmów w ogóle.
Jak to się dzieje, że niemiecko-portugalska produkcja porusza serce Polaka? Dlaczego Francuzi kochają Wajdę czy Kieślowskiego, Finowie oglądają filmy Pedro Almodovara, a Hiszpanie – Akiego Kaurismäkiego? Oczywiście te filmy zyskują poklask również poza Europą, tak jak i my doceniamy produkcje rodem z Hollywood czy Azji. Ale zgodzimy się chyba, że kino europejskie jest czymś podskórnie znajomym, czym oddychamy, częścią naszej tożsamości – naszego „European way of life”.
Właśnie poznaliśmy zwycięzcę Europejskiej Nagrody Filmowej LUX Audience Award. Kilka tygodni dzieli nas także od 20 rocznicy przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Od dwóch dekad z sukcesem udaje nam się współtworzyć wspólnotę, z której możemy być dumni: demokratyczną, przestrzegającą praw człowieka, solidarną. Jesteśmy skuteczni w wielu dziedzinach – tworzymy unię gospodarczą, energetyczną i rozwijamy wspólny rynek, gwarantujący prawa konsumentom; rozwijamy transport, walczymy ze zmianami klimatycznymi i przeznaczamy ogromne środki na sprawiedliwą, zieloną transformację regionów takich, jak województwo śląskie – o co skutecznie w Brukseli zabiegałem.
Ten wielki cywilizacyjny projekt, jakim jest Unia Europejska, nie powiódłby się jednak, gdyby nie głęboko zakorzenione w nas wartości, rodzaj wrażliwości, historia – często dramatyczna, z której wyciągnęliśmy (i mam nadzieję utrzymamy!) budujące wnioski.
Wokół nas nie brakuje głosów sceptycznych – ba, nawet wrogich naszej dalszej współpracy, podważającej jej sens, opartych na małostkowym zastraszaniu wszelką innością. Jako polityk nie zostawiam tych niegodziwych haseł bez odpowiedzi, wierzę w siłę argumentu i wiem, że nie możemy pozwolić sobie na bierność. Szczęśliwie, dopóki istnieją artyści – ludzie kierujący się wrażliwością, tworzący z troski, zadający niewygodne pytania, poszukujący sensu i dający głos tym, którzy sami nie mogą go użyć – czuję, że uda nam się wygrać z propagandą i małostkowością.
Sztuka udowadnia nam, że różnorodność i uniwersalizm mogą wchodzić ze sobą w piękny dialog, że jest to połączenie jak najbardziej możliwe, a kultura – ta, w której dorastaliśmy – ma wiele do zaoferowania innym, jest dla nich zrozumiała; że inne kultury są dla niej jak lustro, a nie – przytłaczający naszą kulturę palimpsest.
Z ciekawości zajrzałem co o wspomnianym na początku Lisbon Story mówi Wikipedia. „Dzieło to jest traktatem o poznaniu świata, własnego statusu jako artysty, siebie”. Życzę wszystkim czytającym mój skromny przekaz odnajdowania przyjemności w poszukiwaniu siebie – także na sali kinowej; wszak kinowe wędrówki w głąb siebie (czy to w Chorzowie, Helsinkach czy Lizbonie) potrafią być jednymi z najpiękniejszych – takimi, które pamięta się 30 i więcej lat później.
Na zdjęciu tytułowym: Prof. Jerzy Buzek podczas ubiegłorocznego otwarcia przeglądu filmów nominowanych do Nagrody Publiczności LUX Parlamentu Europejskiego w katowickim kinie „Światowid”.
Foto: Tomasz Bôhm
Wspolnie.eu to projekt Parlamentu Europejskiego, który ma zaangażować jak największą liczbę osób w życie demokratyczne Europy, a w szczególności zachęcić obywatel(k)i UE, by głosowali w wyborach europejskich 6-9 czerwca 2024 r. Zapisz się na przypomnienie o wyborach: htps://elections.europa.eu/pl/use-your-vote/ Dołącz do społeczności: https://together.europarl.europa.eu/pl/
Chorzów Miasto Kultury kocha europejskie kino! Dlatego zaprosiliśmy LUX – Europejską Nagrodę Publiczności do Chorzowa i dzięki życzliwości Biura Parlamentu Europejskiego w Polsce, we współpracy z Chorzowskim Centrum Kultury i Miastem Chorzów zorganizowaliśmy bezpłatny przegląd filmów nominowanych w jej tegorocznej edycji. Przeczytaj więcej
