To wielkie święto języka śląskiego i lokalnej kultury – 16 listopada 2024 Uniwersytet Śląski oficjalnie zainaugurował projekt „Regionalna Edukacja na Śląsku” finansowany z dotacji przekazanej uczelni przez Ministerstwo Edukacji Narodowej. W inauguracji udział wzięła ministra Barbara Nowacka.
Dotacja MEN pozwala zrealizować kilka przedsięwzięć istotnych dla kształtowania postaw obywatelskiego poszanowania wartości regionalnych, które w wielokulturowym województwie śląskim mają szczególne znaczenie. Inaugurację programu, w ramach którego powstają nowoczesne atrakcyjne pomoce dydaktyczne, połączono z rozpoczęciem finansowanych z dotacji Podyplomowych Studiów: Region – Język i Kultura oraz dwóch ważnych wydarzeń dla nauczycieli: Cieszyńskiego Edukatorium Regionalnego i Rybnickiego Edukatorium Regionalnego, Z uczestnikami edukatoriów połączono się „na żywo” z wykorzystaniem internetu.
Obok Barbary Nowackiej wydarzenie uświetnili swoją obecnością także inni znakomici goście – m.in. posłanki Monika Rosa i Urszula Koszutska, senator Halina Bieda, Marszałek Województwa Śląskiego Wojciech Saługa, wiceminister nauki i szkolnictwa wyższego Marek Gzik oraz zastępca prezydenta Katowic Waldemar Bojarun i śląska kurator oświaty Aleksandra Dyla. Uroczystość poprowadziła prof. dr hab. Jolanta Tambor, kierownik studiów podyplomowych będących częścią projektu.
– Jestem przeszczęśliwa, że możemy rozpocząć studia w zakresie kształcenia regionalnego z naciskiem na język, historię i literaturę. Jestem posłanką ziemi pomorskiej. Na Uniwersytecie Gdańskim funkcjonuje filologia kaszubska, która daje niebywale dobry efekt kształcenia nauczycielek i nauczycieli, którzy później wspierają młodzież w ich różnorodności. Nie możemy jako społeczeństwo udawać, że jesteśmy wszyscy tacy sami – mówiła Barbara Nowacka. – Nie ma co się bać różnorodności. Ją trzeba widzieć, zrozumieć, opowiedzieć młodemu pokoleniu, a potem, mając tę świadomość, budować wspólnotę – dodała.
Z satysfakcją podkreśliła, że miejsca na nowo otwarte studia podyplomowe zostały zapełnione w ciągu zaledwie trzech dni, co dobrze rokuje na kolejne lata.
– Życzę wspaniałych studiów, wspaniałych sukcesów i młodych osób, którym otworzyciie świat na język śląski – zakończyła Barbara Nowacka.
Rektor Uniwersytetu Śląskiego, prof. Ryszard Koziołek przywołał słowa rektora Uniwersytetu w Zurychu, który w dyskusji poświęconej misji publicznych uczelni podał przykład profesora zajmującego się językiem retoromańskim.
– W tamtym czasie językiem tym w Szwajcarii mówiło około 30.000 ludzi. Językiem śląskim, w jego różnych odmianach posługuje się w naszym regionie ponad 560.000 osób. Jeśli ktoś ma wątpliwości co do tego, jaka jest powinność uniwersytetu publicznego osadzonego w swojej lokalności, to zdanie rektora z Zurychu powinno być dla niego rozstrzygające. Kultura, tradycja, język, którym mówią ludzie w tym regionie jest rzeczywistością, która powinna być badana i nauczana w Uniwersytecie Śląskim i tak się właśnie dzieje – podkreślił prof. Ryszard Koziołek. – Badania, nauka i edukacja czynią rzeczy widzialnymi. Przenoszą je ze sfery nieistnienia do poziomu świadomości powszechnej. Dzięki badaniom, literaturze czy takim wydarzeniom, jak nasze dzisiejsze spotkanie, język którym mówią tutejsi ludzie, staje się widzialny i interesujący także dla tych spoza regionu – kontynuował. – Cieszmy się, że możemy godać, ale cieszmy się też, że możemy godkę badać i jej nauczać – podsumował rektor.
Działania na rzecz edukacji regionalnej od lat aktywnie wspiera Województwo Śląskie, dbając o to, by młodzież mogła poznawać tradycje i kulturę naszego regionu.
– Różnorodność jest piękna. To jest piękne, że jesteśmy z różnych stron, mamy swoją tradycję, swoją kulturę. Czerpmy z tego siłę, energię do rozwoju i zmian, do bycia ze sobą. Nie bójmy się tego i nie dajmy sobie wmawiać, że źle jest mówić innym językiem, czy mieć inne tradycje. Ja cieszę się z tego, że przejadę przez Przemszę, Brynicę, Olzę czy jakąś inną rzekę, a tam już inne zwyczaje, inne potrawy inny strój… Czy może być coś fajniejszego od ciekawości świata? – mówił w czasie inauguracji Wojciech Saługa, Marszałek Województwa Śląskiego. – Możemy stanowić wspólnotę kiedy będziemy szanować siebie nawzajem i nie tłumić tego, co mamy w sercu. Edukacja regionalna pokazuje, że w Wiśle jest inaczej, w Żywcu jest inaczej, w Jaworznie jest inaczej, a w Ogrodzieńcu jeszcze inaczej. To jest piękne, chwalmy się tym, a nie wstydźmy. Cała nasza historia to splot różnych wydarzeń i ludzi, którzy potrafią ze sobą żyć, koegzystować i budować siłę naszego kraju – stwierdził.
